در ۱۳ مه، دولت هند رسماً به سازمان تجارت جهانی (WTO) اعلام کرد که در واکنش به تعرفه‌های بالای اعمال شده توسط ایالات متحده بر محصولات فولاد و آلومینیوم هند از سال ۲۰۱۸، قصد دارد بر برخی از کالاهای آمریکایی وارداتی به هند تعرفه اعمال کند. این اقدام نه تنها نشان‌دهنده‌ی تجدید اختلافات تجاری بین هند و ایالات متحده است، بلکه منطق حملات متقابل اقتصادهای نوظهور علیه سیاست‌های تجاری یکجانبه و تأثیر عمیق آنها بر صنعت فلزات غیرآهنی در چارچوب بازسازی زنجیره تأمین جهانی را نیز آشکار می‌کند.
هفت سال اشتیاق برای رویارویی تجاری
جرقه این اختلاف را می‌توان در سال ۲۰۱۸ جستجو کرد، زمانی که ایالات متحده تعرفه‌های ۲۵ و ۱۰ درصدی را بر فولاد جهانی اعمال کرد.محصولات آلومینیومیبه ترتیب، به دلایل «امنیت ملی». اگرچه اتحادیه اروپا و سایر اقتصادها از طریق مذاکرات معافیت‌هایی به دست آورده‌اند، هند، به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ فولاد جهان، هرگز نتوانسته است از محدودیت‌های ایالات متحده بر محصولات فولادی و آلومینیومی خود با ارزش صادرات سالانه تقریباً ۱.۲ میلیارد دلار فرار کند.
هند بارها در درخواست تجدیدنظر به سازمان تجارت جهانی شکست خورده و در سال ۲۰۱۹ فهرستی از ۲۸ اقدام متقابل را تهیه کرده است، اما به دلیل ملاحظات استراتژیک، اجرای آن را چندین بار به تعویق انداخته است.
اکنون، هند تصمیم گرفته است که به توافقنامه پادمان‌ها در چارچوب سازمان تجارت جهانی استناد کند و کالاهای با ارزش بالا مانند محصولات کشاورزی آمریکایی (مانند بادام و لوبیا) و مواد شیمیایی را هدف قرار دهد تا از طریق حملات دقیق، ضررهای صنعت فلزات داخلی خود را جبران کند.
«اثر پروانه‌ای» زنجیره صنعت فولاد و آلومینیوم
به عنوان بخش اصلی صنعت فلزات غیرآهنی، نوسانات تجارت فولاد و آلومینیوم بر اعصاب حساس زنجیره‌های صنعتی بالادستی و پایین‌دستی تأثیر می‌گذارد.
محدودیت‌های اعمال‌شده توسط ایالات متحده بر محصولات فولاد و آلومینیوم هند، به‌طور مستقیم حدود ۳۰ درصد از شرکت‌های متالورژی کوچک و متوسط ​​در هند را تحت تأثیر قرار داده است و برخی از شرکت‌ها به دلیل افزایش هزینه‌ها مجبور به کاهش تولید یا حتی تعطیلی شده‌اند.
در اقدامات متقابل فعلی هند، اعمال تعرفه بر مواد شیمیایی آمریکایی ممکن است هزینه‌های واردات مواد کمکی کلیدی مانند فلورایدها و مواد آند مورد نیاز برای فرآوری آلومینیوم را بیشتر تحت تأثیر قرار دهد.

کارشناسان صنعت تحلیل می‌کنند که اگر اختلاف بین دو طرف ادامه یابد، کارخانه‌های فولاد محلی در هند ممکن است با نوساناتی در عرضه مواد اولیه مواجه شوند که می‌تواند قیمت محصولات نهایی مانند فولاد ساختمانی و پنل‌های خودرو را افزایش دهد.
در استراتژی «برون‌سپاری دوستانه» که قبلاً توسط ایالات متحده ترویج می‌شد، هند به عنوان یک گره کلیدی در جایگزینی زنجیره تأمین چین، به ویژه در زمینه‌های فولاد ویژه و فرآوری عناصر خاکی کمیاب، در نظر گرفته می‌شود.
با این حال، اختلافات تعرفه‌ای باعث شده است که شرکت‌های چندملیتی طرح ظرفیت تولید خود را در هند دوباره ارزیابی کنند. یک تولیدکننده قطعات خودرو اروپایی فاش کرده است که کارخانه هندی آن برنامه‌های توسعه را به حالت تعلیق درآورده و به دنبال اضافه کردن خطوط تولید ورق فولادی گالوانیزه در جنوب شرقی آسیا است.
بازی دوگانه ژئواکونومیک و بازسازی قوانین
از منظری کلان‌تر، این حادثه نشان‌دهنده‌ی کشمکش بین سازوکار چندجانبه‌ی سازمان تجارت جهانی و اقدامات یک‌جانبه‌ی قدرت‌های بزرگ است. اگرچه هند اقدامات متقابلی را بر اساس قوانین تجارت بین‌الملل آغاز کرده است، اما تعلیق نهاد تجدیدنظر سازمان تجارت جهانی از سال ۲۰۱۹، چشم‌انداز حل اختلاف را نامشخص کرده است.
دفتر نماینده تجاری ایالات متحده در بیانیه‌ای در ۲۱ آوریل فاش کرد که ایالات متحده و هند در مورد «چارچوب مذاکرات تجاری متقابل» به اجماع رسیده‌اند، اما موضع سختگیرانه هند این بار به وضوح با هدف افزایش امتیاز چانه‌زنی و کسب مزایا در زمینه‌هایی مانند معافیت از تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم یا مالیات دیجیتال است.
برای سرمایه‌گذاران در صنعت فلزات غیرآهنی، این بازی هم ریسک و هم فرصت‌هایی را به همراه دارد. در کوتاه‌مدت، افزایش هزینه‌های واردات محصولات کشاورزی در ایالات متحده ممکن است باعث افزایش ظرفیت تولید مواد جایگزین مانند آندهای پیش‌پخت‌شده آلومینیومی و سیلیکون صنعتی در هند شود. در میان‌مدت تا بلندمدت، باید نسبت به ظرفیت مازاد جهانی متالورژی ناشی از چرخه «اقدامات متقابل تعرفه‌ای» هوشیار باشیم.
طبق داده‌های آژانس رتبه‌بندی هندی CRISIL، اگر اقدامات متقابل به طور کامل اجرا شوند، رقابت‌پذیری صادرات فولاد هند ممکن است ۲ تا ۳ درصد افزایش یابد، اما فشار بر شرکت‌های فرآوری آلومینیوم محلی برای ارتقاء تجهیزاتشان نیز تشدید خواهد شد.
بازی شطرنج ناتمام و بینش‌های صنعت
در زمان انتشار این خبر، ایالات متحده و هند اعلام کرده‌اند که مذاکرات رو در رو را در پایان ماه مه آغاز خواهند کرد، در حالی که کمتر از دو ماه به دوره تعلیق تعرفه‌ها باقی مانده است.
نتیجه نهایی این بازی ممکن است سه مسیر را در پیش بگیرد: اول، دو طرف ممکن است در حوزه‌های استراتژیک به تبادل منافع برسند، مانندنیمه‌رساناهاو تدارکات دفاعی، که منجر به مصالحه مرحله‌ای می‌شود؛ دوم، تشدید اختلاف باعث داوری سازمان تجارت جهانی شد، اما به دلیل نقص‌های نهادی، به یک کشمکش طولانی‌مدت تبدیل شد؛ سوم این است که هند تعرفه‌های مربوط به حوزه‌های غیر اصلی مانند کالاهای لوکس و پنل‌های خورشیدی را در ازای امتیازات جزئی از ایالات متحده کاهش می‌دهد.